Haaruitval en dunner wordend haar in de overgang

Haren dragen op een belangrijke manier bij aan het gevoel van schoonheid. Niet voor niks kent iedereen de uitspraak ‘als je haar maar goed zit!’. En dat kan in de overgang nu net wat meer een uitdaging worden. Zo’n 40% van de vrouwen geeft aan dat ze last kregen van dunner wordend haar in de overgang en zelfs van haaruitval.

Hoe komt dit nou? En, kan je hieraan iets doen? Hoe zorg je dat je haar toch goed zit ondanks de hormoonschommelingen?

In dit artikel lees je alles over het voorkómen van haaruitval en het gezond houden van je haar in de overgang.

Hoe groeit haar eigenlijk?

Om te begrijpen wat er verandert in de overgang qua haargroei is het goed om eerst stil te staan bij hoe haren eigenlijk groeien. Dan is het makkelijker te begrijpen waarom je haar dunner kan worden door hormoonveranderingen in de overgang.

In onze huid zitten allemaal haarzakjes (follikels) en hieruit groeien haren. Rond het haarzakje zitten talgkliertjes en bloedvaatjes die de haren van voeding voorzien.

De haargroei kent een paar vaste fases. Het eerste is de groeifase die 2 tot 6 jaar kan duren. Hierin krijgt je haar lengte (een centimeter per maand ongeveer). Normaal gesproken zit 90% van je haren in de groeifase. Hoeveel jaar het haar in deze fase blijft verschilt per persoon. Daarom kunnen sommige mensen enorm lang haar krijgen en anderen niet.

Na de groeifase komt de fase waarin het haarzakje gaat krimpen en een haar niet meer groeit. Dit wordt de catagene fase genoemd en duurt een week of twee.

De haargroeicyclus

Vervolgens komt de telogene fase waarin de (zwakke) haar nog wel in het haarzakje zit maar er al een andere haar onder begint te groeien. Meestal blijft de haar nog een maand of 3 zitten totdat die eruit valt (de exogene fase). Eronder zit dan op dezelfde plek een nieuwe haar die in de groeifase zit en alles begint opnieuw.

Normaal gesproken verlies je 50 tot 100 haren per dag. Hoe langer je haar, hoe meer het je opvalt als je haar verliest.

Geslachtshormonen hebben een grote invloed op je haargroei

Er zijn heel veel factoren die je haargroei kunnen beïnvloeden. Je geslachtshormonen (oestrogeen, progesteron en testosteron) spelen hier een belangrijke rol.

Wat doen deze hormonen nu precies voor je haren? En is dat positief of negatief? We lopen ze één voor één langs.

Testosteron beïnvloedt je haar negatief. Voor mooi haar kan je de invloed van dit hormoon dan ook beter missen. Testosteron beïnvloedt namelijk de lengte van de groeifase. Als testosteron in het haarzakje wordt omgezet in DHT (dihydrotestosteron) wordt de haargroei gestopt. De haren worden dunner en kunnen gaan uitvallen. Soms zo erg dat er kale plekken ontstaan. Het haarzakje is niet meer te activeren.

Het is genetisch bepaald hoe gevoelig jij bent voor de invloeden van testosteron en DHT. Als je niet gevoelig bent dan heb je meer kans om prachtig te haar houden, ook na de overgang. Hierover straks meer.

Het hormoon progesteron beschermt het haarzakje omdat dit de omzetting van testosteron naar DHT kan remmen (1). En zoals we net al meldden, DHT is schadelijk voor het haarzakje, dus hoe minder hoe beter.

Zolang je niet in de overgang bent maakt je lichaam voldoende progesteron aan (dit hormoon zorgt dat het baarmoederslijmvlies klaar is voor het eitje om in te nestelen elke maand) maar dit hormoon daalt als eerste als je in de overgang komt.

Oestrogeen werkt ook positief op je haren. Het stimuleert de haargroei omdat de groeifase wordt verlengd. En oestrogeen zorgt dat het haarzakje sterker verankert op je hoofd. Onder invloed van oestrogeen kan je haar dus beter groeien, zal het dikker blijven en minder snel uitvallen (2).

Voor diegenen onder ons die zwanger zijn geweest: grote kans dat je toen prachtig haar had! Dat heeft te maken met de hele hoge oestrogeen en progesteronlevels tijdens de zwangerschap. En zodra die daalden viel ook het haar weer uit ☹.

Waardoor krijg je in de overgang last van haaruitval, dunner en futloos haar?

Omdat de geslachtshormonen de haargroei beïnvloeden is het niet gek dat je de overgang kan merken aan je haren. In de overgang gaan deze hormonen namelijk enorm schommelen. Wat gebeurt er nu precies?

In de overgang dalen de hormonen progesteron en oestrogeen. Hierdoor worden de haarfollikels minder gestimuleerd, zal het haar minder gaan groeien en zit het haar ook minder goed verankerd waardoor het makkelijker kan uitvallen.

Ook wordt het haarzakje door deze hormoondaling minder beschermd tegen de schadelijke invloeden van testosteron. Dit kan zorgen dat je haar dunner wordt en kan ook bijdragen aan haaruitval.

Omdat het oestrogeen daalt is er relatief meer testosteron in de overgang. En dat kan leiden tot extra haaruitval en dunner wordend haar. Dit hoeft overigens niet alleen op je hoofd te zijn, ook elders op je lichaam kan je meer haar verliezen zoals in de schaamstreek.

Er zijn heel veel verschillende oorzaken te bedenken voor haaruitval en haarveranderingen. De overgang is er één van maar vaak zijn er meerdere oorzaken tegelijk van toepassing.

Andere oorzaken van haaruitval die los staan van de overgang

Dagelijks verliezen we 50 tot 100 haren, dit is normaal. Pas wanneer je meer haar verliest dan normaal spreek je van haaruitval. Welke oorzaken kunnen hierachter zitten behalve de overgang? We noemen er een aantal.

Familiair

Het grootste deel van het haarverlies is genetisch. Dit heeft te maken met de gevoeligheid voor testosteron zoals we eerder bespraken. Een voorbeeld hiervan is klassieke kaalheid bij vrouwen, die in families voorkomt en zich vaak ontwikkelt na de menopauze (4).

“Haarverlies door stress hoeft niet permanent te zijn. Als stresslevels dalen kan het haar terug groeien.”

Stress

Stress is een belangrijke factor die kan meespelen bij haaruitval. Stress is iets dat je breed moet zien, ook een infectie geeft bijvoorbeeld stress. De mayoclinic legt hier uit welke vormen van haarverlies er zijn die stress gerelateerd kunnen zijn.

Haarverlies hoeft overigens gelijk op te treden, het kan zich ook voordoen nadat de stressvolle periode al achter de rug is. Als je nu haarverlies hebt is het goed om eens terug te denken hoe je leven er een aantal maanden geleden uitzag. Misschien heb je dan een verklaring te pakken.

Het goede nieuws is dat dit soort haarverlies niet permanent hoeft te zijn. Als de stresslevels dalen kan het haar terug groeien. Dus vermoed je stress als oorzaak, kijk of je dit kan aanpakken!

Vitamines en mineralentekort

Wat heel vaak over het hoofd wordt gezien is dat alle vormen van eenzijdige diëten een belangrijke oorzaak zijn van overdreven haaruitval.

Gezond eten daarentegen kan haargroei stimuleren: Een studie uit 2019 in het tijdschrift Dermatology and Therapy (5) ontdekte dat voldoende inname van onder andere vitamine D, B11, B12 en C en ook zink en ijzer geassocieerd was met een gezonde haargroei.

Misschien heb je nu al een paar jaar een heftige menstruatie door de overgang. Hoe zijn je ijzerwaardes en je vitamine B12? Misschien kom je erachter dat die te laag zijn en kan je haargroei weer goedkomen als je dat oplost (en je zal je fitter voelen 😊).

Onderliggende ziektes

Haaruitval kan ook een gevolg zijn van een onderliggende ziekte. Denk bijvoorbeeld aan schildklierproblematiek. En een verstoorde schildklierwerking treedt typisch vaker op in de menopauze.

Zoals je ziet zijn er heel veel oorzaken aan te wijzen voor haarverlies. Als je veel haarverlies hebt is het goed om de oorzaak te achterhalen, zodat je de passende behandeling kan kiezen.

Zo houdt je mooi gezond haar, ook in de overgang!

Haar dat dunner en futloos wordt is voor veel vrouwen vreselijk moeilijk te accepteren. Er verandert al zoveel in de overgang en het gevoel van mooi zijn kan je soms net wat meer houvast geven. Wij geven je een aantal tips waardoor je haar gaat opknappen!

Verbeter de doorbloeding van je hoofdhuid door deze te masseren

Overmatige haaruitval kan onder andere veroorzaakt worden door een slechte conditie van de hoofdhuid. Als de hoofdhuid onvoldoende doorbloeding heeft, krijgen zowel de huid als de haarzakjes te weinig voedingsstoffen. Masseer je hoofdhuid regelmatig. Het is ook nog heerlijk relaxend (goed tegen de stress ook 😊).

Een shampoo bij hormonale haaruitval kan in de overgang een groot verschil maken

Gebruik een speciale shampoo tegen hormonale haaruitval

Het haarzakje heeft te lijden van de hormoonveranderingen. Om je haar stevig en dik te houden zal je het meeste winst behalen als je het haarzakje kan verzorgen en beschermen.

Er zijn producten die het haarzakje beschermen tegen testosteron én de doorbloeding van de hoofdhuid stimuleren . Zo krijg je een sterker haarzakje waardoor je haar minder dun wordt en minder uitvalt en voedingsstoffen kunnen het haarzakje beter bereiken.

Anti-oxidanten en mooi haar

Antioxidanten worden al jaren in verband gebracht met een beschermende invloed op huidveroudering. Over haargroei is minder onderzocht nog maar er zijn studies die verbetering van haardikte laten zien. Antioxidanten stimuleren de doorbloeding van de huid wat sowieso ook goed is voor je haargroei.

Let op met styling en verzorging

Je haar wordt brozer met het stijgen van de leeftijd en daardoor kwetsbaarder. Wees daarom milder voor je haar dan dat je wellicht gewend was.

Beperk het gebruik van warme stylingapparaten en chemische behandelingen tot een minimum en geef je haar af en toe een welverdiende oppepper met een voedend haarmasker.

“Antioxidanten stimuleren de doorbloeding van de huid wat sowieso ook goed is voor je haargroei.”

De juiste voeding voor mooi haar

Je haren hebben voedingsstoffen nodig. En gezonde voeding zie je terug in mooi glanzend haar.

Nu is het zo dat je haardos achter in de rij staat als het gaat om het opnemen van voedingsstoffen. Komt je lichaam voedingsstoffen tekort dan zullen deze eerst worden gebruikt voor je vitale organen, niet voor je nagels, huid of haren.

Een gezonde voeding kan ook het broos worden van het haar – iets wat normaal is bij het ouder worden – vertragen. Probeer dus gezond en gevarieerd te eten!

Wat gezond haar nodig heeft? Haar bestaat uit keratine, wat op zijn beurt weer uit het eiwit cysteïne bestaat: een eiwit dat zwavel nodig heeft. Voedingsmiddelen die rijk zijn aan eiwitten en zwavel zijn daarom goed voor je haar.

Vitamine B8 (biotine) staat bekend als een haarverbeteraar

Verschillende vitamines hebben ook een bewezen positief effect op de haargroei. Denk aan Vitamine B6, B8 (biotine) en B12, maar ook de vitamines A en C staan bekend als haarverbeteraars.

Je kan ook een speciaal supplement gebruiken ter ondersteuning van je haargezondheid van binnenuit.

Conclusie

De overgang kan grote impact op je haren hebben. Het is een symptoom wat niet zoveel aandacht krijgt omdat er ‘ergere’ dingen zijn. Maar haren zijn een belangrijk onderdeel van een vrouw haar schoonheid in onze maatschappij en het verlies van je mooie haren kan iemand diep treffen (4). Haaruitval dat optreedt in de overgang verdient daarom ook echt aandacht en er is ook vaak wat aan te doen.

Omdat haarverlies vele oorzaken kan hebben naast een hormonale disbalans is het verstandig om de oorzaak te achterhalen. Zo sluit je een onderliggende ziekte uit en kan je een passende oplossing zoeken.

Soms kan het aanvullen van bepaalde nutriënten en vitamines al een wereld van verschil maken! Maar ook het gebruik van de juiste verzorgingsproducten die het haarzakje beschermen kan bijdragen. Zo versterk je het haarzakje van binnenuit én buitenaf.

Wil meer weten over wat je kan doen om je haar mooi te laten zitten? Lees dan ook het blog ‘Zó zit je haar prachtig, ook in de overgang’.

Succes!

Bronnen:

1. Monika Grymowicz et al, Hormonal Effects on Hair Follicles, Int J Mol Sci 2020 Jul 28;21(15):5342
2. Franziska Conrad et al, Estrogens and the hair follicle, J Dtsch Dermatol Ges 2004 Jun;2(6):412-23
3. Prager N, Bickett K, French N, Marcovici G. A randomized, double-blind, placebo-controlled trial to determine the effectiveness of botanically derived inhibitors of 5-alpha-reductase in the treatment of androgenetic alopecia. J Altern Complement Med 2002; 8: 143-52.
4. Blume-Peytavi, U et al, Skin Academy: Hair, skin, hormones and menopause – current status/knowledge on the management of hair disorders in menopausal women, Eur J Dermatol 2012
5. Hind M. Almohanna et al, The Role of Vitamins and Minerals in Hair Loss: A Review, Dermatol Ther (Heidelb). 2019 Mar; 9(1): 51–70. Published online 2018 Dec 13.

Artikel delen op social media?